Όχι σημαίνει όχι; Κι όμως, δεν είναι τόσο αυτονόητο!

Γυναικοκτονίες, βιασμοί, παιδόφιλοι, επιθέσεις και κακοποιήσεις παντός τύπου. Τι γίνεται βρε παιδιά; Έχουμε επιδημία βίας; Δεν περνάει μια μέρα τώρα τελευταία που να μην βγαίνει κάποια τέτοια είδηση, η μία πιο απίστευτη από την άλλη!

Κι εμείς τι κάνουμε; Πώς προστατεύουμε τα παιδάκια μας από όλα αυτά; Πώς τα βοηθάμε να εξελιχθούν σε ώριμους ενήλικες που σέβονται τα όρια των άλλων αλλά και τα δικά τους; Μπορούμε να προνοήσουμε πριν γίνει το κακό; Πόσο νωρίς ξεκινάμε να τους μιλάμε για την συναίνεση, για την οποία γίνεται πολύς λόγος τώρα τελευταία και τι τους λέμε;  

Αυτό που θέλουμε είναι να ξέρουν ότι αυτά κάνουν κουμάντο στο σώμα τους, ότι έχουν δικαίωμα να πουν όχι αν αισθάνονται άβολα και να σέβονται επίσης το όχι των άλλων. 

Δεν θέλουμε να τα τρομάξουμε, ούτε να τους δώσουμε περισσότερες πληροφορίες από αυτές που μπορούν να αντέξουν για την ηλικία τους. Και ούτε είναι μια κουβέντα που θα γίνει μια κι έξω!

Όσο είναι μικρά λοιπόν...

• Προσπαθούμε να σεβόμαστε τις επιλογές τους στην καθημερινότητα της οικογένειας. Ακόμα και όταν παίζουμε μαζί τους, έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι ναι μεν χρειάζονται καθοδήγηση και βοήθεια, είναι όμως άνθρωποι αυτόνομοι που αξίζουν το σεβασμό που θα δείχναμε σε έναν ενήλικο. Όταν παίζουμε γαργαλητό και μας φωνάζουν εξαντλημένα να σταματήσουμε να πάρουν μια ανάσα, όταν κυνηγιόμαστε και δεν αντέχουν άλλο, σταματάμε χωρίς δεύτερη κουβέντα! Θα μου πεις καλά, είναι τόσο απλό; Όχι, αλλά αν ξεκινήσουμε από τα απλά, έχουμε πολλές πιθανότητες να τα καταφέρουμε και στα δύσκολα! Ας μη ξεχνάμε ότι τα παιδάκια μας παρατηρούν την κάθε μας κίνηση και ο καλύτερος τρόπος να τους διδάξουμε κάτι είναι με τις πράξεις μας.

• Σεβόμαστε την επιθυμία τους να μην αγκαλιάσουν τη θεία Ευτέρπη ή να δεχτούν τα φιλιά της. Τους διδάσκουμε άλλους τρόπους να την χαιρετίσουν ευγενικά και με σεβασμό, αλλά παράλληλα έχοντας τον έλεγχο του σώματός τους και του πώς θέλουν να τους αγγίζουν οι άλλοι. Εννοείται ότι ενημερώνουμε από πριν και τη θεία Ευτέρπη για να μην της έρθει κανένα εγκεφαλικό!!!

• Δεν έχουμε μυστικά μεταξύ μας. Κρατάμε ανοιχτή την επικοινωνία μαζί τους. Θέλουμε να είμαστε οι πρώτοι που θα ρωτήσουν για οποιαδήποτε απορία σχετικά με το σώμα τους. Τους μαθαίνουμε τις ονομασίες των μελών του σώματος, συμπεριλαμβανομένων και των γεννητικών οργάνων για να γνωρίζουν καλύτερα το σώμα τους και την ανάπτυξή του.

• Τους λέμε να εμπιστεύονται το ένστικτό τους. Είναι η φωνούλα μέσα μας που μας προστατεύει όταν κάποιος άνθρωπος ή κάποια κατάσταση μας κάνει να νοιώθουμε άβολα χωρίς συγκεκριμένο λόγο.

• Τους διδάσκουμε ότι όταν κάποιος φίλος ή συμμαθητής, τους ζητάει πάνω στο παιχνίδι να σταματήσουν να κάνουν κάτι που τον ενοχλεί, πρέπει να σταματήσουν αμέσως. Αυτό ισχύει και όταν εκείνα βρίσκονται στη θέση του φίλου. Επίσης όλοι έχουν το δικαίωμα να αλλάξουν γνώμη. Δεν σημαίνει ότι επειδή η φίλη τους έδωσε την μπάλα της χτες, θα την δώσει και σήμερα. 

• Καμιά φορά ο άλλος μπορεί να μην λέει ξεκάθαρα όχι, αλλά να δείχνει τη δυσαρέσκειά του με την έκφραση του προσώπου του και με τον τρόπο που στέκεται, που κινεί τα χέρια του και το σώμα του. Είναι αυτό που λέμε μη λεκτική επικοινωνία. Μπορούμε να τους το επισημάνουμε κι αυτό:" Ο φίλος σου δεν δείχνει και πολύ χαρούμενος. Μήπως δεν ήθελε να του πάρεις το παιχνίδι του;".

• Καλό είναι να ξέρουν και τις συνέπειες που έχουν οι επιλογές και οι πράξεις τους στους άλλους: "Πώς νομίζεις πως αισθάνεται ο φίλος σου τώρα που του πήρες το παιχνίδι χωρίς να τον ρωτήσεις;".

Όταν μεγαλώσουν περισσότερο...

• Προσπαθούμε να είμαστε ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι για τις ερωτήσεις τους που ίσως μας φέρουν σε δύσκολη θέση. Τι απαντάμε όταν μας ρωτήσουν: "Μαμά, τι είναι προφυλακτικό;", "Μπαμπά, πώς φιλάμε στο στόμα;". Χμ! Εδώ σε θέλω! Όσο άβολα κι αν αισθανόμαστε, σίγουρα προτιμάμε εκατό φορές να νοιώθουν την άνεση να έρθουν πρώτα σε μας και όχι σε κάποιον που θα μπορούσε να τα εκμεταλλευτεί. 

• Αρχίζουμε να μιλάμε πιο συγκεκριμένα για τη σεξουαλική συναίνεση. Εξηγούμε ότι δεν είναι ένα απλό ναι ή όχι. Μπορεί κάποιος να θέλει και μετά από λίγο να αλλάξει γνώμη. Μπορεί να συμφωνεί να κάνει κάτι αλλά όχι κάτι άλλο. Κι αν είναι υπό την επήρεια αλκοόλ ή ακόμα χειρότερα ναρκωτικών; Εκεί πιάνεται το ναι; 

• Και με τους φίλους τι γίνεται; Αν όλοι οι υπόλοιποι στην παρέα τα προτρέπουν να κάνουν κάτι που αν ήταν μόνα τους δεν θα έκαναν ποτέ και ξέρουν ότι είναι λάθος; Πώς αντιστέκονται;  Πώς αναζητούν βοήθεια όταν το δικαίωμα της συναίνεσης το δικό τους ή κάποιου άλλου έχει παραβιαστεί;  Και ποιες είναι οι συνέπειες της παραβίασης αυτής; (βιασμοί, παιδοφιλία, σεξουαλικά εγκλήματα και δεν συμμαζεύεται!)

• Εκμεταλλευόμαστε ευκαιρίες στην καθημερινότητά μας: όταν παρακολουθούμε ας πούμε μια ταινία στην τηλεόραση, μιλάμε γι’ αυτό που βλέπουμε (Νομίζεις ότι ήθελε να την φιλήσει; Πώς το ξέρεις;).

• Όταν βλέπουμε τα νέα, όσο κι αν μπαίνουμε στον πειρασμό να τα προστατεύσουμε από ειδήσεις σχετικές με βιασμούς (και άλλα τέτοια ευχάριστα..), δυστυχώς δεν μπορούμε. Ας το δούμε σαν μια ευκαιρία να τους δώσουμε τα όπλα να προστατεύσουν τον εαυτό τους και τους άλλους από τέτοιες καταστάσεις. 

Και γενικά, μιλάμε, μιλάμε, μιλάμε και συζητάμε με κάθε ευκαιρία μέχρι να μαλλιάσει η γλώσσα μας!!! Όσο κι αν μας δίνουν την εντύπωση ότι δεν ακούν, όλο και κάτι μένει! Μιλάμε και ελπίζουμε να μην βρεθούν ποτέ σε τέτοιες καταστάσεις. Από την άλλη όμως, φροντίζουμε να τα προετοιμάσουμε και να τους δώσουμε τις γνώσεις, τις σωστές πληροφορίες και τα εφόδια για να τις αντιμετωπίσουν χωρίς να κάνουν ή να τους κάνουν κακό. Και ίσως έτσι βάζουμε κι εμείς ένα μικρό λιθαράκι για να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος.

Τηλεκπαίδευση: Πώς να μην χάσουμε τα λογικά μας!

Εκπαίδευση εξ αποστάσεως: καλώς ήρθατε!

   Με τα σχολεία κλειστά λόγω της γνωστής και μη εξαιρετέας πανδημίας, οι περισσότεροι ανακαλύπτουμε τις χαρές της υπέροχης τηλεκπαίδευσης! Καλούμαστε να αναλάβουμε υποχρεώσεις και ρόλους που κάθε άλλο παρά παραδοσιακοί είναι.

Οι γονείς τρέχουν ξαφνικά να βρουν  συσκευές για όλα τους τα παιδιά και για τους ίδιους, αν δουλεύουν από το σπίτι. Γίνονται με το ζόρι εξπέρ της τεχνολογίας κι από εκεί που δεν σκάμπαζαν απ' αυτά, τώρα ξέρουν και λύνουν τα προβλήματα που προκύπτουν στο webex, το zoom, στη σύνδεση και οπουδήποτε αλλού!

Διδάσκοντας μασκοφορεμένοι.

 Όπως δείχνουν τα πράγματα, η μόδα Φθινόπωρο/Χειμώνας 2020 στα σχολεία προστάζει μάσκα ως αξεσουάρ! Πέρα όμως από την πλάκα, η φετινή σχολική χρονιά θα είναι σίγουρα πολύ διαφορετική από τις προηγούμενες. 

 Όσοι διδάσκουν αναρωτιούνται πώς θα μπορέσουν να μιλούν για ώρες πίσω από μια μάσκα, προσπαθώντας να προβάλλουν όσο μπορούν τη φωνή τους για να τους ακούν οι μαθητές. Πώς θα μπορέσουν να επικοινωνήσουν μόνο με το βλέμμα με κρυμμένο το χαμόγελο και τα χαρακτηριστικά του προσώπου;

Μασκοφόροι στα σχολεία!

 Όπως φαίνεται η φετινή σχολική χρονιά θα είναι εντελώς διαφορετική από τις προηγούμενες. Παιδιά, γονείς, δάσκαλοι και όλοι όσοι έχουν κάποια σχέση με την εκπαίδευση είναι μέσα στην αβεβαιότητα: κοινωνική απόσταση, διαφορετικά διαλείμματα, εξ αποστάσεως διδασκαλία και... οι φοβερές και τρομερές ΜΑΣΚΕΣ!!! 

Θετική σκέψη!!!

Είσαι γονιός, δάσκαλος ή με κάποιον τρόπο ασχολείσαι με παιδιά που δεν ταιριάζουν στα συνηθισμένα καλούπια, που δεν είναι όπως τα άλλα, που είναι κάπως διαφορετικά.

Αυτόματα μπαίνεις στη διαδικασία να τα αλλάξεις, να τα επιδιορθώσεις, λες και είναι χαλασμένα. Σε θυμώνουν, σε κουράζουν, αναρωτιέσαι γιατί δεν είναι όπως τα άλλα, τα κανονικά, τα "φυσιολογικά".  

Και είναι και ο περίγυρος, οι άλλοι, που κρίνουν, κατακρίνουν, κοιτάνε περίεργα, έχουν γνώμη για όλα: τους φέρεσαι πολύ αυστηρά, τα αφήνεις πολύ λάσκα, είναι κακομαθημένα, δεν ασχολείσαι μαζί τους, ασχολείσαι πολύ μαζί τους και πάει λέγοντας...

Το δώρο που λατρεύουν όλες οι μαμάδες!!!

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή η ίδια σπαζοκεφαλιά: τι να πάρουμε στη μαμά που γιορτάζει; Λουλούδια; Κάποιο κόσμημα ίσως; Γλυκά;
Μήπως φέτος να δωρίσουμε στη μαμά κάτι που πραγματικά θα ήθελε και έχει ανάγκη; 

Covid-19: Ο ιός που σκότωσε το Πάσχα;;;

Αυτός ο καινούργιος ιός μας έχει κάνει να χάσουμε τ'αυγά και τα πασχάλια και κρατάει όμηρο τη ζωή μας! Είναι απίστευτο το πόσο άλλαξε ο κόσμος μας από την αρχή του Μάρτη: Εγκλεισμός, καραντίνα, μένουμε σπίτι, σχολεία-μαγαζιά κλειστά, κορονοϊός παντού!!! Διάφορες σκέψεις περνούν από το μυαλό του καθενός από μας: Από το τι θα γίνει με τη δουλειά, με τα χρήματα που τελειώνουν, με τα σχολεία που δεν ανοίγουν και τις εξετάσεις των παιδιών, μέχρι το πότε θ'ανοίξουν τα κομμωτήρια να βάψουμε επιτέλους τις άσπρες ρίζες και τα γυμναστήρια γιατί όσο και να το κάνουμε, Απρίλης έφτασε και το καλοκαίρι που θα βγούμε στις παραλίες κοντοζυγώνει. 

Όσοι ασχολούμαστε με παιδιά, έχουμε γίνει ειδικοί στη διαδικτυακή διδασκαλία και έχουμε πλέον γνώμη για τα υπέρ και τα κατά της κάθε πλατφόρμας και εφαρμογής, από εκεί που πριν ένα μήνα δεν είχαμε καν ιδέα ότι υπήρχαν όλα αυτά! 

Μαμά, θα πεθάνουμε από κορονοϊό ή θα μας σκοτώσουν οι λαθρομετανάστες;

Και τώρα; Τι απαντάμε;;;

Μεσημεράκι Σαββάτου. Έχεις ξαπλώσει στον καναπέ και λαγοκοιμάσαι χαζοβλέποντας τηλεόραση. Το παιδί δίπλα σου παίζει με τον σκύλο. Και ξαφνικά ειδήσεις: νέα επιβεβαιωμένα κρούσματα κορονοϊού, έκτακτα μέτρα παίρνει η κυβέρνηση, αδειάζουν τα σουπερμάρκετ, κλείνουν τα σχολεία... Και περνάμε σε άλλες ειδήσεις: νέα ένταση και δακρυγόνα στον Έβρο, λαθρομετανάστες προσπαθούν να διασχίσουν το Αιγαίο, άνθρωποι χτυπούν ο ένας τον άλλον, παιδάκια κλαίνε...

Εντάξει, τα κατάφεραν! Έχασες τον ύπνο και την ηρεμία σου! Γυρνάς και βλέπεις το παιδί να έχει αφήσει τον σκύλο και να κοιτάζει τρομοκρατημένο την οθόνη. Ωραιότατα!!!

Κλείνεις λοιπόν πανικόβλητη την τηλεόραση και προσπαθείς να το ηρεμήσεις λέγοντας τι;;; Εδώ σε θέλω!!!

Ο μπούλης, το bullying και άλλα χαριτωμένα!!!

- Βρε καλώς τη χοντρούλα!
- Πώς είσαι έτσι βρε γυαλάκια!
- Κοίτα τον πώς τρέχει! Σιγά καλέ, θα πέσεις!
- Πιο αργά δεν μπορείς να διαβάσεις; Μέχρι να τελειώσεις την παράγραφο θα φτάσει απόγευμα!

Όλοι μας έχουμε ακούσει τέτοιες φράσεις ως παιδιά, ή και τις έχουμε πει! Στο σχολείο υπήρχαν πάντα αυτοί που ξεχώριζαν, οι δημοφιλείς, αυτοί που θεωρούσαν τον εαυτό τους καλύτερο με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Αυτοί που δημιουργούσαν κλίκες γύρω τους και ενοχλούσαν ή πείραζαν τους διαφορετικούς. Τη χοντρούλα, τον γυαλάκια, την ατσούμπαλη, τον χαζούλη και πάει λέγοντας... 

Όμως τις λέξεις bullying ως πράξη και bully ως τον δράστη της, τουλάχιστον εγώ τις πρωτοάκουσα σχετικά πρόσφατα, και μάλιστα νόμισα ότι έχουν κάποια σχέση με τον μπούλη (τον μπεμπούλη, χοντρούλη, μαμάκια, το κακομαθημένο βουτυρόπαιδο)!!!

Αν ξανακούσω να λες "βαριέμαι" καλοκαιριάτικα...

Το καλοκαιράκι είναι εδώ για τα καλά και κάθε γονιός που σέβεται τον εαυτό του, τρέμει μήπως ακούσει την τρομερή αυτή λέξη να βγαίνει από το στόμα του παιδιού του: "Βαριέμαι"!!!
Πανικός!!! Βαριέται!!! Και τώρα;;; Τι κάνουμε;;;

Αρχίζουμε να προτείνουμε έτοιμες λύσεις γιατί νοιώθουμε ότι το παιδί δυσανασχετεί και η κατάσταση του είναι δυσάρεστη. Έτσι έχουμε τον παρακάτω εποικοδομητικό διάλογο: 
-Βγες έξω να παίξεις.
-Βαριέμαι.
-Παίξε με τα παιχνίδια σου.
-Βαριέμαι.
-Διάβασε ένα βιβλίο.
-Βαριέμαι.
-Ζωγράφισε κάτι.
-Βαριέμαι.
-Ε, δες τηλεόραση.
-Βαριέμαι.
Και πάει λέγοντας...

Ευχαριστώ!

Τώρα που η σχολική χρονιά οδεύει προς το τέλος της, πριν μπούμε σε ρυθμούς χαλάρωσης και διακοπών και ξεχυθούμε όλοι στις παραλίες, νοιώθω την ανάγκη να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον εκπαιδευτικό που:

• Ήταν σαν δεύτερος γονέας για το παιδί μου, σε έναν χώρο όπου περνούσε παραπάνω από τη μισή του μέρα. Το άκουγε και το καταλάβαινε, το καθησύχαζε και το παρηγορούσε, το ενθάρρυνε να ξεδιπλώνει τα ταλέντα και τις ικανότητές του. 

Τα νεύρα μου!!!

Παρακολούθησα πρόσφατα μια ομιλία από τη ψυχολόγο του σχολείου για τα όρια στα παιδιά. Ανάμεσα στα πολλά και ενδιαφέροντα που είπε, κάτι μου τράβηξε ιδιαίτερα την προσοχή. Κάτι που ενώ το ξέρω, δεν του δίνω και πολλή σημασία μάλλον επειδή φοβάμαι τι θα ανακαλύψω. 
Είπε λοιπόν ότι καλό είναι να κοιτάξουμε λίγο τους εαυτούς μας πρώτα και να δούμε τι μας ενοχλεί πραγματικά στη συμπεριφορά των παιδιών μας και γιατί, τι μας κάνει να δυσανασχετούμε και να θυμώνουμε, τι πυροδοτεί δηλαδή τις αντιδράσεις μας.
'Ετσι άρχισα να παρατηρώ κάπως καλύτερα τα αρνητικά συναισθήματα που ένιωθα για το παιδί, πότε συνέβαινε αυτό και τι το προκαλούσε.
Πάμε λοιπόν!

Περίπτωση Α

Το μεσημέρι, την ώρα που ετοιμάζω το φαγητό, έχοντας περάσει ένα πολύ κουραστικό πρωινό τρέχοντας στην πόλη για δουλειές:
- Μαμά, πεινάω! Πότε θα φάμε;
- Σε λίγο, μόλις ετοιμαστεί το φαγητό.
- Μα πεινάω τώώώώώρρααα!!!!
- Κάνε λίγη υπομονή, θα φάμε σε λίγο.
- Δεν μπορώώώώ!!!! Σου λέω πεινάάάάωωωωω!!!!
Η καρδιά μου αρχίζει να χτυπάει δυνατά, το αίμα ν' ανεβαίνει στο κεφάλι και τα νεύρα να γίνονται τσατάλια! 

Οι δυο τρόποι σκέψεως που επηρεάζουν τη ζωή μας.

Έχετε ποτέ αναρωτηθεί γιατί κάποιοι άνθρωποι τα παρατάνε εύκολα, με την πρώτη δυσκολία, με το πρώτο εμπόδιο; Γιατί με την πρώτη αποτυχία, ή ακόμα χειρότερα, πριν καν προσπαθήσουν λένε, "Εγώ δεν είμαι καλός στα μαθηματικά, στο μπάσκετ, στη μουσική....";
Έχετε επίσης ποτέ αναρωτηθεί, γιατί κάποιοι άλλοι δεν το βάζουν κάτω, δεν πτοούνται, επιμένουν και προσπαθούν μέχρι να τα καταφέρουν;
Η εξήγηση, σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, είναι η εξής: υπάρχουν δυο τρόποι σκέψης. 

Μαμά, τι κάνουν αυτοί οι γυμνοί;

Το παιδί είδε πορνό. Τι κάνουμε τώρα;

Κάνεις αυτό που μπορείς για να προστατεύσεις το γλυκό σου το παιδάκι, χωρίς να είσαι ειδικός στην τεχνολογία. Χρησιμοποιείς γονικό έλεγχο και φίλτρα στον υπολογιστή.  

Και όμως συμβαίνει. Και δεν φταις εσύ, ούτε είσαι κακός γονιός. Όλοι οι γονείς στις μέρες μας το αντιμετωπίζουν αργά ή γρήγορα.

Κάθεστε να δείτε μια παιδική ταινία στον υπολογιστή και ξαφνικά ανοίγει ένα παράθυρο με πορνό. Ή πάτε μια βόλτα στο πάρκο και τυχαίνει κάποια μεγαλύτερα παιδιά να βλέπουν στο κινητό. 

Τα πράγματα έχουν αλλάξει από τότε που ήσουν εσύ παιδί και αλλάζουν συνεχώς με τρελούς ρυθμούς. Τότε έπρεπε να ψάξεις για να βρεις κάποιο περιοδικό ή άλλο πορνογραφικό υλικό. Τώρα πια το βρίσκεις με ένα κλικ, ή μάλλον σε βρίσκει αυτό.
Υπάρχει σε χιλιάδες διαδικτυακές σελίδες, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και είναι εύκολα προσβάσιμο από τις τηλεοράσεις, τους υπολογιστές, τα τάμπλετ και τα κινητά. Τα στατιστικά στοιχεία είναι τρομακτικά: Η βιομηχανία της πορνογραφίας έχει $97 δισεκατομμύρια κέρδη και το 30% των δεδομένων στο διαδίκτυο έχει να κάνει με πορνογραφία. Από την άλλη, κάποιες έρευνες λένε ότι ο μέσος όρος ηλικίας των παιδιών που εκτίθενται σε τέτοιο υλικό είναι τα 11 χρόνια και άλλες, πιο πρόσφατες τα 8 χρόνια. 

Μας κοιτάνε όλοι. Και τώρα;

Συμβαίνει πάντα όταν το μόνο που θες είναι να μη συμβεί. Σε οικογενειακές συγκεντρώσεις, σε παιδικά πάρτι, στο πάρκο, σε εστιατόρια, στις κούνιες, σε μαγαζιά. Όταν είσαι εκτός σπιτιού και υπάρχει κόσμος που βλέπει, παρακολουθεί και περιμένει να σχολιάσει την αντίδρασή σου.

Το παιδί αρχίζει να γκρινιάζει, να φωνάζει, να τρέχει, να φέρεται δηλαδή με τρόπο που ο μέσος άνθρωπος θεωρεί άσχημο και μη αποδεκτό. Κι εσύ νιώθεις λες και είστε πάνω στη σκηνή του θεάτρου, με όλους τους προβολείς στραμμένους πάνω σας! Νιώθεις τα μάτια που σε κοιτούν και περιμένουν τι θα κάνεις για να σε κρίνουν. Πώς να αντιδράσεις για να μην θεωρηθείς πολύ επιεικής ή υπερβολικά αυστηρός, για να μην σε θεωρήσουν κακό γονιό;